شفق خبر؛ دیدگاه| زهرا محسنی‌فر؛ اگر سیاهه‌ای از سرفصل‌های مرتبط با #حجاب تهیه کنیم، شاید آخرین مسأله‌ای که می‌توان به آن پرداخت، #گشت_ارشاد باشد. در سرتیتر رسانه‌های رسمی و فضای مجازی این روزها کلیدواژه‌ی «گشت ارشاد» جولان می‌دهد اما در خیابان‌ها، بوستان‌ها و میدان‌های شهرهای کشور، چنین گشتی «تقریبا» محو است. در مقابل، آنچه در منظر و گذر جامعه بسیار مشهود و ملموس است، تساهل و انفعال محض حاکمیت نسبت به مسأله‌ی پوشش، علیرغم وجود قانون حجاب است. وایرال شدن معدودکلیپ‌های گشت ارشاد یک اغراق رسانه‌ای برای سیاسی جلوه دادن حجاب و تشکیل دوقطبی‌های مخرب است، که متاسفانه مذهبی‌ها هم در این دام افتاده و بر آتش این التهاب کاذب می‌دمند. هنوز هم در جنگ با دشمن فرضی در فضای مجازی شکست می‌خوریم و زمین بازی را اشتباه تشخیص می‌دهیم. نقد اهداف، کارکردها و عملکرد گشت ارشاد موضوعی است که باید خارج از هیاهوی رسانه‌ای و به صورت تخصصی و علمی به آن پرداخت.
نگارنده معتقد است که اغلب شل‌حجاب‌ها و بی‌حجاب‌ها انگیزه‌های سیاسی و ضدمذهبی ندارند. آنچه جامعه را از حجاب فاصله داده، تغییر کارکرد آن از یک امر شرعی، عقلایی و هویتی به یک امر عرفی از جنس سبک زندگی است. وقتی مسأله ای عرفی شد، حدود و ثغورش نیز در کنترل و سیطره‌ی عرف قرار می‌گیرد. تغییر این ذهنیت فزاینده سال‌ها، زمان برده و در سایه‌ی انفعال دستگاه‌های فرهنگی، سیاست‌گذاری‌های غیرکارشناسانه، هجمه‌ی تلویزیون‌های ماهواره‌ای و رهاشدگی فضای مجازی، محقق شده است. دشواری فرهنگ‌سازی در زمینه حجاب، همین تغییر ذهنیت‌ها و هویت‌بخشی مجدد به حجاب و بازتعریف کارکردهای آن است. توسل به حاکمیت و غلبه‌ی قانون شاید دومینوی خزنده‌ی بی‌حجابی را در نقطه‌ای متوقف کند، اما برگرداندن سبک پوشش و حجاب زنان به موازین قابل پذیرش شرع نیازمند تغییر عرف جاری است که جهاد فرهنگی سنگین، همه‌جانبه و درازمدتی را می‌طلبد. نقش مردم در فرهنگ‌سازی حجاب نیز کمتر از حاکمیت نیست. عرف رایج را مردم راحت‌تر از حاکمان می‌توانند تغییر دهند. امر به معروف در زمینه‌ی حجاب باید بیشتر از نوع مردم به مردم باشد، نه حاکمیت به مردم.
اگرچه حجاب یک مسأله‌ی پیچیده‌ی ذوابعاد و چندوجهی است که علاوه بر فرهنگ، از سیاست، امنیت، اقتصاد و … نیز متاثر است، اما منحصر دانستن ریشه‌ی ناهنجاری بی‌حجابی به مشکلات معیشتی یا نارضایتی‌های اجتماعی و آزادی‌های مدنی، پیچاندن صورت‌مسأله است و به حل آن کمکی نمی‌کند. الی‌ماشاءالله می‌توان مثال نقض داخلی و خارجی آورد که در شرایط خفقان سیاسی، تنگناهای معیشتی و عدم وجود قانون یا قوه‌ی قهریه، زنان مسلمان به حجاب خود التزام داشته و دارند. البته باید اعتراف نمود که عریان کردن زنان و پوشش‌زدایی از آنها همواره یک ابزار سیاسی قوی در دست دشمنان حاکمیت اسلام بوده است. به همین دلیل اگرچه نگاه ما به مقوله‌ی حجاب بیشتر حول فرهنگ سیر می‌کند، اما ملتفتیم که گرگ‌های سیاسی با هدف دریدن نظام اسلامی برای حجاب‌زدایی چنگ و دندان تیز می‌کنند.
انتهای پیام/
