خاک قزوین: از زباله تا طلای سیاه، نبردی برای نجات آبهای زیرزمینی
شفق؛ در آستانه روز جهانی خاک، و با شعار «خاک سالم برای شهرهای سالم»، اتاق جلسات اداره کل حفاظت محیط زیست قزوین، میزبان گردهمایی دغدغهمندان طبیعت بود. اما این نشست، فراتر از یک مراسم تشریفاتی، صحنه اعلام بسیجی عمومی برای مقابله با یکی از جدیترین تهدیدهای زیستمحیطی منطقه است.
سیداسدالله هاشمی، مدیرکل محیط زیست استان قزوین در گفتوگو با خبرنگار شفق، با بیانی روشن هدف را تعریف میکند: «تبدیل گفتمان به عمل». از نگاه او، کوههای پسماند تر که حدود ۶۵ درصد از کل زبالههای کشور را تشکیل میدهند، نه یک مشکل، که یک «منبع عظیم اقتصادی و زیستمحیطی» هستند. آمار اما نگرانکننده است: نرخ بازیافت در کشور به کمتر از ۲۰ درصد میرسد، رقمی که در مقایسه با میانگین جهانی، زنگ خطری شدید به صدا درآورده است.
هاشمی هشدار میدهد: «برای جلوگیری از آلودگیهای آینده و کاهش هزینههای سرسامآور مدیریت پسماند، باید فوراً کمپوستسازی را به یک فرهنگ عمومی و صنعتی تبدیل کنیم.» این تغییر، راهکاری مستقیم برای حفاظت از خاک و بهتبع آن، آبهای زیرزمینی است؛ چراکه خاک غنیشده با کمپوست، مانند یک اسفنج طبیعی عمل کرده و به تغذیه سفرههای آب زیرزمینی کمک شایانی میکند.
اما تمرکز این نشست تنها بر خاک نبود. آلایندگی هوای استان و مسئله حساس مصرف مازوت در نیروگاه شهید رجایی نیز با جدیت مورد بررسی قرار گرفت. این موضوع نشاندهنده نگاهی کلنگر است؛ همان چیزی که هاشمی در پایان بر آن تأکید کرد: «ضرورت تغییر رویکرد از مدیریتهای جزیرهای به یک مدل مدیریت یکپارچه.»
پیوند سلامت خاک با سلامت جامعه، محور دیگری از این گفتوگوها بود. هاشمی تصریح کرد: «حفاظت از خاک مستقیماً بر سلامت زنجیره غذایی و سلامت جسم و روان مردم تأثیر میگذارد.» بر این اساس، پیگیری «مدیریت مشارکتی آب، انرژی، غذا و محیط زیست» و تقویت «مسئولیت اجتماعی شرکتها» در اولویت برنامههای استانی قرار دارد.
در این مسیر دشوار، نقش تشکلهای مردمی پررنگ است. مدیرکل محیط زیست قزوین بر ضرورت همدلی و همراهی همه سمنها تأکید کرد و گفت: «تنها از طریق تعامل مؤثر با تصمیمگیران و مطالبهگری هدفمند تشکلهای مدنی است که میتوانیم چالشهای پیچیده محیطزیستی قزوین را مدیریت کنیم.»
در حاشیه این نشست، از تلاشهای بیوقفه فعالان سازمانهای مردمنهاد محیط زیستی استان در طول سال گذشته تقدیر شد و بر تداوم حمایتهای قانونی و اداری از این نهادهای مردمی تأکید گردید. گویی قزوین به این باور رسیده که نجات خاک و آب آن، در گرو تبدیل تهدید زباله به فرصت طلای سیاه و اتحادی ناگسستنی بین دولت، صنعت و جامعه است.
انتهای پیام/